حقوق تجارت در فرانسه که به آن “Droit commercial” می‌گویند، شاخه‌ای از حقوق خصوصی است که به تنظیم و نظارت بر فعالیت‌های تجاری و بازرگانی می‌پردازد. این حقوق شامل قوانین و مقرراتی است که روابط میان تجار، شرکت‌ها، و نهادهای اقتصادی را تعیین و تنظیم می‌کند. برخی از موارد اصلی حقوق تجارت در فرانسه عبارتند از:
- قانون تجارت
- شرکت‌های تجاری
- قراردادهای تجاری
- ورشکستگی
- حقوق رقابت
- مالکیت صنعتی
- حقوق حمل و نقل
- حقوق بانکداری و مالی
- قانون تشکیل شرکت در فرانسه
- قراردادها و تعهدات تجاری
- مالکیت فکری و معنوی
- مقررات مالی و حسابداری
- قوانین مربوط به مالیات در فرانسه
- مقررات کار و استخدام
- مقررات زیست‌محیطی
- قوانین ورشکستگی
- تجارت بین‌المللی
- حل و فصل اختلافات تجاری
قانون تجارت (Code de commerce)
مقررات عمومی:
شامل تعریف تاجر، فعالیت‌های تجاری، و تعهدات تجار می‌شود.
•ثبت تجاری (Registre du commerce et des sociétés):
الزام تجار و مربوط به امور ثبت شرکت‌ها در دفتر ثبت تجاری و ارائه اطلاعات مالی و مدیریتی می‌شود.
شرکت‌ها و سازمان‌های تجاری (Sociétés commerciales)
انواع شرکت‌ها:
شامل شرکت‌های سهامی عام (Société anonyme – SA)، شرکت‌های سهامی خاص (Société par actions simplifiée – SAS)، شرکت‌های با مسئولیت محدود (Société à responsabilité limitée – SARL)، و شرکت‌های تضامنی (Société en nom collectif – SNC).
تأسیس و ثبت شرکت‌ها:
قوانین و مقررات مربوط به تأسیس، ثبت، و تغییرات شرکت‌ها.
مدیریت شرکت‌ها:
مسئولیت‌ها و وظایف مدیران و نهادهای مدیریتی.
قراردادهای تجاری (Contrats commerciaux)
انواع قراردادها:
شامل قرارداد فروش، قراردادهای نمایندگی، قراردادهای اجاره و خرید، و سایر قراردادهای تجاری می‌شود.
حقوق و تعهدات طرفین:
مربوط به قوانین مربوط به تعهدات قراردادی و حقوق طرفین می‌شود.
حقوق ورشکستگی و بازسازی (Droit des faillites et des procédures collectives)
ورشکستگی (Faillite):
حقوق ورشکستگی شامل قوانین و مراحل ورشکستگی شرکت‌ها، از جمله اعلام ورشکستگی، تعیین مدیر ورشکستگی، و توزیع دارایی‌ها می‌شود.
بازسازی و نجات شرکت‌ها (Redressement judiciaire):
شامل برنامه‌های بازسازی برای کمک به شرکت‌های دچار مشکل مالی می‌شود.
حقوق رقابت (Droit de la concurrence)
مقررات ضد انحصار:
قوانین مربوط به جلوگیری از رفتارهای انحصاری و رقابت غیرعادلانه.
کنترل ادغام‌ها:
نظارت بر ادغام و تصاحب شرکت‌ها برای جلوگیری از تشکیل انحصارهای بزرگ.
حقوق مالکیت صنعتی (Droit de la propriété industrielle)
حق اختراع و علائم تجاری (Brevets et marques):
مربوط به قوانین و مقررات مربوط به ثبت و حفاظت از اختراعات، علائم تجاری، و طرح‌های صنعتی می‌شود.
حقوق طرح‌ها و مدل‌های صنعتی:
مربوط به حفاظت از طرح‌ها و مدل‌های صنعتی می‌شود.
حقوق حمل و نقل و لجستیک (Droit des transports et de la logistique)
قراردادهای حمل و نقل:
شامل قوانین مربوط به حمل و نقل کالاها و مسافران است.
مسئولیت حمل‌کننده:
شامل مقررات مربوط به مسئولیت و تعهدات حمل‌کنندگان است.
حقوق بانکداری و مالی (Droit bancaire et financier)
مقررات بانکداری:
شامل قوانین مربوط به تأسیس و فعالیت‌های بانک‌ها می‌شود.
قراردادهای مالی:
شامل قوانین مربوط به قراردادهای اعتباری، وام‌ها، و سایر معاملات مالی می‌شود.
این عناصر اساسی حقوق تجارت در فرانسه هستند که برای تنظیم روابط تجاری و حمایت از حقوق تجار و مصرف‌کنندگان استفاده می‌شوند.
قوانین تجارت در فرانسه تحت پوشش مجموعه‌ای از قوانین و مقررات قرار دارد که به طور عمده در کد تجارت فرانسه (Code de commerce) تنظیم شده‌اند. این قوانین شامل مقررات مربوط به تشکیل شرکت‌ها، فعالیت‌های تجاری، قراردادها، حقوق مالکیت فکری، ورشکستگی، مالیات و سایر جنبه‌های مرتبط با تجارت است.
تشکیل شرکت‌ها (Création d’entreprises)
انواع شرکت‌ها:
در فرانسه، چندین نوع شرکت وجود دارد، از جمله شرکت‌های سهامی خاص (Société par actions simplifiée – SAS)، شرکت‌های با مسئولیت محدود (Société à responsabilité limitée – SARL)، شرکت‌های سهامی عام (Société anonyme – SA) و شرکت‌های تضامنی (Société en nom collectif – SNC).
ثبت شرکت:
ثبت شرکت در فرانسه باید در دادگاه تجارت (Tribunal de commerce) انجام شود. فرآیند ثبت شامل تهیه اساسنامه شرکت (Statuts), تعیین مدیران و ثبت نام در فهرست شرکت‌ها (Registre du commerce et des sociétés – RCS) است.
حداقل سرمایه:
بسته به نوع شرکت، حداقل سرمایه مورد نیاز متفاوت است. برای مثال، برای تأسیس یک شرکت سهامی عام (SA)، حداقل سرمایه ۳۷ هزار یورو است، در حالی که برای شرکت با مسئولیت محدود (SARL)، حداقل سرمایه تعیین نشده است.
قراردادها و تعهدات تجاری (Contrats et obligations commerciales)
حقوق قراردادها:
قوانین فرانسه به طور دقیق تعهدات قراردادی را تعریف می‌کنند و در صورت نقض قرارداد، مکانیسم‌های جبران خسارت را فراهم می‌آورند.
فروش و خرید:
معاملات تجاری، از جمله خرید و فروش کالاها و خدمات، تحت قوانین مربوط به قراردادهای تجاری و حقوق مصرف‌کننده قرار دارند.
حقوق مالکیت فکری (Propriété intellectuelle)
علائم تجاری و اختراعات:
ثبت علائم تجاری، پتنت‌ها و حقوق مالکیت فکری دیگر باید از طریق موسسات مربوطه مانند INPI (Institut National de la Propriété Industrielle) انجام شود.
حق نسخه‌برداری:
قانون حق نسخه‌برداری (Droit d’auteur) از آثار ادبی و هنری حمایت می‌کند و نقض آن می‌تواند منجر به جریمه‌های قانونی شود.
مقررات مالی و حسابداری (Réglementations financières et comptables)
گزارش‌دهی مالی:
شرکت‌ها موظف به نگهداری و گزارش‌دهی منظم مالی هستند. گزارش‌های مالی باید مطابق با اصول حسابداری پذیرفته‌شده در فرانسه تهیه و به مراجع مربوطه ارائه شود.
حسابرسی:
شرکت‌های بزرگ ممکن است ملزم به داشتن حسابرسی مستقل برای بررسی و تأیید صورت‌های مالی خود باشند.
مالیات و تعهدات مالیاتی (Fiscalité et obligations fiscales)
مالیات بر شرکت‌ها (Impôt sur les sociétés):
شرکت‌های فرانسوی باید مالیات بر درآمد خود را پرداخت کنند. نرخ مالیات بر شرکت‌ها در فرانسه متغیر است و برای شرکت‌های کوچک و متوسط کاهش‌های مالیاتی وجود دارد.
مالیات بر ارزش افزوده (TVA):
تمام شرکت‌های فعال در فرانسه ملزم به دریافت و پرداخت مالیات بر ارزش افزوده هستند. نرخ استاندارد TVA در فرانسه 20٪ است.
مقررات کار و استخدام (Droit du travail et de l’emploi)
قراردادهای کار:
قوانین کار فرانسه به شدت از حقوق کارکنان حمایت می‌کند. انواع مختلف قراردادهای کاری شامل قرارداد دائمی (CDI), قرارداد موقت (CDD), و قرارداد نیمه‌وقت (Temps partiel) است.
حداقل دستمزد و ساعات کاری:
کارفرمایان ملزم به پرداخت حداقل دستمزد (SMIC) و رعایت ساعات کاری قانونی هستند. ساعات کاری استاندارد در فرانسه 35 ساعت در هفته است.
مقررات زیست‌محیطی (Réglementations environnementales)
مسئولیت زیست‌محیطی:
شرکت‌ها موظف به رعایت مقررات زیست‌محیطی هستند که شامل کاهش آلاینده‌ها، مدیریت پسماندها، و استفاده پایدار از منابع می‌شود.
مجوزهای زیست‌محیطی:
برخی فعالیت‌های تجاری نیاز به مجوزهای زیست‌محیطی خاص دارند که باید از مقامات مربوطه دریافت شوند.
ورشکستگی و انحلال (Faillite et dissolution)
قوانین ورشکستگی:
اگر یک شرکت توانایی پرداخت بدهی‌های خود را نداشته باشد، می‌تواند وارد فرآیند ورشکستگی شود. این فرآیند توسط دادگاه تجاری مدیریت می‌شود و ممکن است به بازسازی شرکت یا انحلال آن منجر شود.
انحلال شرکت:
انحلال یک شرکت می‌تواند به دلایل مختلف از جمله ورشکستگی، تصمیم سهامداران یا اتمام مدت فعالیت انجام شود. انحلال شامل فروش دارایی‌ها و تسویه بدهی‌ها است.
تجارت بین‌المللی (Commerce international)
واردات و صادرات:
قوانین فرانسه واردات و صادرات کالاها و خدمات را تنظیم می‌کند. شرکت‌ها باید مقررات گمرکی و تعرفه‌های مرتبط با تجارت بین‌المللی را رعایت کنند.
معاهدات و قراردادهای بین‌المللی:
فرانسه عضو اتحادیه اروپا و سازمان تجارت جهانی (WTO) است و قوانین تجاری آن مطابق با معاهدات و قراردادهای بین‌المللی تنظیم می‌شود.
حل و فصل اختلافات تجاری (Résolution des litiges commerciaux)
داوری و میانجی‌گری:
اختلافات تجاری در فرانسه می‌توانند از طریق داوری (Arbitrage) یا میانجی‌گری (Médiation) حل و فصل شوند. این روش‌ها به عنوان جایگزینی برای دادرسی‌های طولانی مدت در دادگاه‌ها عمل می‌کنند.
دادگاه‌های تجاری (Tribunaux de commerce):
دادگاه‌های تجاری مسئول رسیدگی به اختلافات تجاری، مسائل مربوط به شرکت‌ها، و دعاوی مرتبط با قراردادهای تجاری هستند.
قوانین تجارت در فرانسه بسیار جامع و دقیق است و به‌طور جدی از سوی دولت اجرا می‌شود. این قوانین برای حمایت از حقوق شرکت‌ها، کارآفرینان، کارکنان و مصرف‌کنندگان طراحی شده‌اند. برای شروع و اداره کسب و کار در فرانسه، آگاهی از این قوانین و مشورت با وکلای متخصص در زمینه تجارت و شرکت‌ها بسیار مهم است.